Malta

    Malta, Republika Malty – państwo wyspiarskie położone w Europie Południowej, na Morzu Śródziemnym, na południe od Sycylii. Malta jest republiką z jednoizbowym parlamentem. Od 1 maja 2004 roku Malta jest członkiem Unii Europejskiej.

Malta zajmuje obszar 316 km2, a stolicą jest Valletta. Większe miasta to: Sliema, Birkirkara. Języki urzędowe to: maltański i angielski, w powszechnym użyciu włoski, waluta: 1 funt maltański = 100 centów.

W 1993 roku został ustanowiony podział administracyjny Malty obejmujący Maltę (wyspę) i Gozo. Powstało 68 samorządów, 54 na Malcie i 14 na Gozo. W skład archipelagu Wysp Maltańskich wchodzą wyspy: Malta, Gozo, Comino, Cominotto, Wyspy Św. Pawła (dwie wysepki obok siebie) i Filfla, będące wierzchołkami wapiennego masywu, pełnego głębokich zatok i dolin.

Malta leży w strefie klimatycznej śródziemnomorskiej. Nie występują tu ostre wiatry, mgły, śnieg czy mróz. Średnia temperatura waha się od 14,1 °C w zimie (listopad – kwiecień) do 32 °C latem (maj – październik). Opady, przeważnie deszcz, pojawiają się głównie w okresie zimy. Roczna suma opadów to 578 mm.

W krajobrazie Malty dominują niewysokie (do 240 m n.p.m.) wzniesienia, pocięte okresowo odwodnionymi dolinami (dolina Meleha). Malta zasiedlona była już w epoce kamiennej, a o jej bogatej przeszłości historycznej świadczą zachowane do dziś zabytki kulturowe z okresu paleolitu, neolitu i brązu. Około 1400 r. p.n.e. została skolonizowana przez Fenicjan, później panowali Kartagińczycy, Grecy, Rzymianie, Arabowie, a od 1091 r. — sycylijscy Normanowie. W 1530 r. zawładnęli nią rycerze zakonu joannitów (zwani później kawalerami maltańskimi), a w 1798 r. została podbita przez Napoleona. W 1800 r. przeszła w ręce Anglików, którzy zarządzali nią do 1964 r., tj. do chwili uzyskania niepodległości. Atrakcje turystyczne stanowią liczne zabytki architektury z czasów prehistorycznych szczególnie cenne są świątynie Hal Saflieni i Ggantija i muzea, skupione zwłaszcza w stolicy kraju — Valletta – między innymi: St. John's Co-Cathedral XVI w., Palace of the Grand Masters XVI w., Narodowe Muzeum Archeologii, Narodowe Muzeum Sztuki. Bogata w zabytki jest także Mdina - dawna stolica Malty — w której uwagę turystów skupia zwłaszcza katedra z XI w., odbudowana w 1697 r. ze zniszczeń wywołanych trzęsieniem ziemi w 1693 r.